Chợ xưa trên đất Hà Thành

Dưới đây là một số bức ảnh miêu tả lại cảnh mua bán tại các chợ xưa trên đất Hà Thành.

[justify]Đã một thời, người Việt có tâm lý coi 'chợ' và tất cả những gì liên quan đến 'chợ' đều là thấp kém. Tâm lý này nảy sinh từ tính tự cấp tự túc của sản xuất nông nghiệp truyền thống.

Chả thế, trong bảng trật tự tứ dân 'sĩ, nông, công, thương' thì 'thương' (người buôn bán) bị xếp dưới cùng - tức là có giá trị thấp kém nhất. Còn các cụm từ có 'chợ' thì không có lấy một cụm từ nào có sắc thái ý nghĩa tốt đẹp cả: chợ búa, (đồ) hàng chợ, cơm đường cháo chợ, ồn ào như chợ vỡ, liếm lá đầu chợ … Khi miêu tả hoặc thể hiện thái độ với người buôn bán và nghề buôn bán, người Việt lại càng không khoan nhượng trong việc dùng từ ngữ. Nào là 'dĩ nông vi bản, dĩ thương vi mạt' (lấy nông làm gốc, lấy thương làm ngọn); nào là 'gian tham mua quỵt bán lường'; nào là 'đấu hàng xáo, gáo hàng dầu', thệm tệ hơn nữa thì có 'đồ hàng xén', 'đồ hàng tôm cá', 'đồ con buôn' …

Bên cạnh tâm lý trên, do tiếp xúc với nền văn hóa Trung Hoa - một nền văn hóa gốc nông nghiệp nhưng rất coi trọng thương nghiệp - người Việt lại có một cách nhìn khác đối với nghề buôn nói chung và 'chợ' nói riêng. Trong tiếng Việt, ta thường nói 'phi thương bất phú' (không buôn bán không giàu). Khi đưa ra các tiêu chuẩn chọn địa điểm làm nhà thì tiêu chuẩn đầu tiên là gần 'chợ': "nhất cận thị, nhị cận giang" (nhất gần chợ, nhì gần sông). Khi lấy vợ, đàn ông kén người đàn bà đảm đang tháo vát ngoài chợ: "Trai khôn kén vợ chợ đông". Như vậy, đối với chợ và hoạt động buôn bán nói chung, người Việt có tâm lý hai mặt: nửa coi thường nhưng nửa kia vẫn coi trọng.

Có thể nói chợ là một nét văn hoá độc đáo của người dân Việt Nam nói chung và người Hà Thành nói riêng. Dưới đây là một số bức ảnh miêu tả lại cảnh mua bán tại các chợ xưa trên đất Hà Thành:[/justify]