“Tôi rất băn khoăn vì sao con tôi trộm vía ăn uống tốt mà rất chậm tăng cân, nhìn chung bé tự ăn mà mẹ không phải ép và ăn uống rất nhanh”. Đây là thắc mắc của rất nhiều bậc cha mẹ. Trong khuôn khổ bài viết này, chúng tôi muốn giúp bạn tìm ra nguyên nhân và cách khắc phục cho vấn đề này.
Con ăn nhiều, vì sao chậm lên cân
Có một số nguyên nhân thường gặp khiến con ăn nhiều mà vẫn không lên cân như:
Bé ăn nhiều nhưng không đúng cách:
Trong khi 1g chất bột đường, chất đạm cho 4Kcal thì 1g chất béo cho đến 9Kcal. Đối với trẻ dưới 5 tuổi, loại chất béo tốt nhất cho trẻ là các loại tinh dầu luyện làm từ đậu nành, phộng, mè… cho trực tiếp vào bột/cháo đang nóng của con. Khi trẻ lớn, vẫn có thể sử dụng dầu tinh luyện cho vào thức ăn.
Bé trên 6 tháng tuổi nhưng chỉ bú mẹ hoặc uống sữa không ăn thêm thức ăn khác sẽ gây thiếu chất cho bé.
Bé ăn nhiều nhưng chủ yếu là thức ăn vặt hoặc trái cây, thiếu chất béo hoặc tinh bột trong bữa ăn của trẻ cũng khiến con chậm tăng cân. Rau, củ, quả dùng để nấu cháo/bột cho bé sẽ cung cấp ít năng lượng hơn dùng gạo nấu cho bé.
Bé ăn nhiều nhưng kém tiêu hóa, hấp thu:
Theo các bác sỹ khuyến cáo, tình trạng này thường xảy ra ở trẻ hay bị rối loạn tiêu hóa do thường xuyên sử dụng kháng sinh để điều trị bệnh nhiễm trùng (viêm họng, viêm amidan, viêm phế quản…), do chế độ dinh dưỡng không hợp lý,….
Hệ vi khuẩn có lợi cho cơ thể thường trú trong ruột bị kháng sinh tiêu diệt dẫn đến biếng ăn, kém tiêu hóa, kém hấp thu. Việc bổ sung men vi sinh bằng cách cho trẻ ăn sữa chua, hoặc sử dụng các loại thực phẩm chức năng, các dược phẩm có chứa các vi khuẩn có lợi cho đường ruột sẽ giúp bé dễ hấp thu dinh dưỡng để tăng cân tốt hơn.
Bé bị nhiễm giun, sán cũng dẫn đến trẻ ăn nhiều nhưng chậm lớn: Vì bé đã bị các ký sinh trùng đường ruột này chia bớt lượng thức ăn ăn vào. Bố mẹ cần tẩy giun định kỳ cho con 6 tháng/lần.
Nhu cầu tiêu hao năng lượng cho chuyển hóa cơ bản và cho nhu cầu tăng trưởng cao hơn bình thường: Ở một số bé, nhu cầu này của bé cao hơn bình thường, bé sẽ cần nhiều hơn năng lượng nạp vào và có thể vẫn chưa đủ. Vì vậy, bé ăn nhiều nhưng vẫn chậm chậm lên cân.
Biện pháp giúp bé tăng cân và cao lớn
Chế độ dinh dưỡng đúng cách:
Điều quan trọng nhất là bố mẹ nên cho con ăn dặm đúng tuổi (từ khi con được 4 - 6 tháng tuổi)
Khi bé được 1 tuổi, sữa mẹ không cung cấp đủ nhu cầu dinh dưỡng của bé mà cần nhiều hơn thế. Vì vậy, bên cạnh việc cho bé bú sữa mẹ thì cần bổ sung các dinh dưỡng khác theo tiêu chuẩn hợp lý.
Khi bé đến tuổi ăn dặm, bạn nên nấu bột/cháo của bé đặc thêm một chút.
Trong các bữa ăn hàng ngày của con, cho trẻ ăn đa dạng các thực phẩm và chú ý trong mỗi bữa ăn đều có đủ 4 nhóm thực phẩm (bột, béo, đạm, rau). Chú ý đến lượng thực phẩm cần dùng cho trẻ trong mỗi bữa ăn.
Tăng lượng dầu mỡ trong bữa ăn của bé. Vì dầu mỡ cung cấp năng lượng gấp đôi chất bột và chất đạm. Mỗi chén bột, cháo hoặc cơm của trẻ cần có một muỗng canh dầu hoặc mỡ.
Các món ăn vặt chỉ nên ăn ngay sau bữa ăn chính hoặc bữa phụ xem như bổ sung, không cho trẻ ăn giữa hai bữa ăn sẽ gây hiện tượng ngang dạ.
Tăng bữa ăn hàng ngày: Bạn có thể cho bé ăng ngày ăn 5 - 6 bữa thay vì chỉ ăn 3 bữa. Cho bé ăn thêm bữa tối trước khi ngủ.
Cần cho bé uống đủ sữa mỗi ngày cả về lượng và chất:
Nhu cầu uống sữa ở mỗi bé là khác nhau nhưng vẫn có một số hướng dẫn chung cho lượng sữa mà bé có thể uống hàng ngày. Chẳng hạn, bé sơ sinh có thể uống 30-90ml sữa sau mỗi vài tiếng đồng hồ. Bé 2 tháng tuổi có thể tăng lên 120-150ml sữa sau mỗi 3-4 tiếng. Tại 4 tháng tuổi, bé có thể uống 120-180ml sữa ở một cữ bú.
Với trẻ lớn hơn, nhu cầu sữa sẽ thay đổi khi có nhiều nguồn dinh dưỡng khác bổ sung.
Để bé tăng cân và cao lớn nhanh, ngoài chế độ dinh dưỡng hợp lý hàng ngày, cần phải giúp bé hấp thu hết các dưỡng chất từ thực phẩm. Bạn nên bổ sung các vi khuẩn có lợi (Probiotics) và các chất xơ hòa tan (Prebiotics) từ thực phẩm hoặc thực phẩm chức năng để giúp bé đạt được yêu cầu này.
Men vi sinh là các vi khuẩn có ích đối với cơ thể con người (Probiotics), thường sống trong ruột và đóng một vai trò rất quan trọng ở đuờng tiêu hóa, đặc biệt là hệ tiêu hóa của trẻ. Men vi sinh có nhiệm vụ biến đổi chất xơ thực phẩm, thức ăn chưa tiêu hóa hết ở ruột non thành acid lactic, acetic, butyric, hàng loạt vitamin, axit amin, men, hocmon và các chất dinh duỡng quan trọng khác. Nó cũng sinh ra các khí như NH3, CO2, H2S… Quá trình biến đổi đó gọi chung là quá trình lên men, mà nhờ nó, thức ăn được tiêu hóa hoàn toàn.
Ngoài ra, men vi sinh còn cạnh tranh sống với các vi khuẩn gây bệnh, siêu vi, nấm giúp trẻ lấn át được bệnh tật, kích thích hệ miễn dịch và tăng sức đề kháng cho cơ thể. Khi lượng vi khuẩn có ích tăng lên, thực phẩm sẽ được tiêu hóa và hấp thu hoàn toàn, giúp bé lớn nhanh.
Vai trò cụ thể của các vi khuẩn có ích (Probiotics)đối với hệ tiêu hóa:
+ Bổ sung vi khuẩn có ích làm cân bằng hệ vi khuẩn đường tiêu hóa, hỗ trợ sự phát triển vi khuẩn có ích và ức chế vi khuẩn có hại như E. coli, Salmonella và Listeria để chống tiêu chảy do nhiễm trùng, hạn chế nguy cơ viêm ruột.
+ Hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy, táo bón, trướng bụng,) do mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột vì uống nhiều thuốc kháng sinh hoặc vì các nguyên nhân khác.
+ Kích thích hoạt tính men Lactase của cơ thể nhằm cải thiện quá trình tiêu hóa và hấp thu đường Lactose ở những người ít hay không dung nạp đường Lactose.
+ Giúp sản xuất một số vitamin nhóm B (B1, B2, B6, B12), vitamin C, vitamin K trong quá trình lên men.
+ Tăng cường sức đề kháng của ruột do kích thích lên hệ miễn dịch, sản xuất các axit mạnh, vô hiệu hóa các độc tố và chiếm chỗ của các chủng vi khuẩn gây bệnh.
+ Kích thích đáp ứng miễn dịch tại chỗ dẫn đến có lợi cho hệ miễn dịch của cơ thể.
Vai trò cụ thể của các chất xơ hòa tan (Prebiotics)đối với hệ tiêu hóa và sức khỏe của bé:
- Tái tạo sự cân bằng của hệ vi khuẩn đường ruột (Chống tại các vi khuẩn gây bệnh): các vi khuẩn hữu ích sống trong đường ruột như Bifidobacteria và Lactobacilli có thể ức chế sự phát triển của các vi khuẩn gây bệnh như Escherichia coli, Campylobacter, và Salmonella spp. Nghiên cứu cho thấy thức ăn trẻ sơ sinh có bổ sung Prebiotic làm tăng vi khuẩn Bifidobacteria (có ích) trong phân.
Mặt khác, Prebiotic đóng vai trò như một cái bẫy đối với vi khuẩn gây hại. Nhiều vi khuẩn gây hại có cơ chế sử dụng thụ thể (receptor) Oligosaccharide trong ruột để liên kết với bề mặt niêm mạc ruột và gây nên các bệnh về dạ dày. Các Prebiotic có thể mô phỏng các thụ thể ở ruột và do đó, các vi khuẩn gây hại sẽ liên kết với Prebiotic thay vì niêm mạc ruột.
- Kích thích miễn dịch đường tiêu hóa:
+ Gia tăng hoạt tính của các vi khuẩn chí đường ruột, đặc biệt là dòng Bifido-bacteria.
+ Gia tăng hoạt tính của các đại thực bào và tăng tiết kháng thể tại chỗ IgA.
+ Điều hoà các đáp ứng miễn dịch không đặc hiệu khác cho cơ thể.
- Phòng chống táo bón: Quá trình lên men cũng sản sinh ra khí hơi và nước có tác dụng làm cho phân mềm và xốp phòng chống táo bón, đồng thời tăng cường khả năng kháng vi khuẩn bằng cách giảm bớt số vi khuẩn nội sinh trong đường ruột qua việc đào thải phân mỗi ngày.
- Tăng cường hấp thu khoáng chất: một số nghiên cứu trên động vật cho thấy Prebiotic giúp tăng hấp thu canxi tại ruột kết (ruột già). Prebiotic là FOS tăng cường hấp thu canxi, magiê, sắt, đồng và kích thích các vi khuẩn thủy phân acid phytic giúp nâng cao sự hấp thụ khoáng chất. Đó là do trong quá trình lên men tại ruột già, các Prebiotics sản sinh ra các axit béo chuỗi ngắn, tạo môi trường axit nhẹ ở ruột già làm tăng hấp thu Canxi và khoáng chất.
- Ngoài ra, Prebiotic còn giúp giảm dị ứng: Phản ứng dị ứng lần đầu tiên trong đời thường biểu hiện dưới hình thức viêm phong da ở trẻ sơ sinh. Trẻ sơ sinh đã phát triển viêm phong da thường có nguy cơ cao bị dị ứng sau này. Prebiotics có hiệu quả tích cực làm giảm sự phát triển của viêm phong da ở trẻ sơ sinh.
" Men vi sinh Golden LAB giúp bé tăng cân và cao lớn: Loại men này chứa rất nhiều loại vi khuẩn có ích (Probiotics) giúp bé tiêu hóa được hoàn toàn thức ăn hàng ngày. Golden LAB còn một thành phần rất quan trọng là chất xơ (Prebiotics), ngoài nhiệm vụ là nguồn thức ăn hữu ích cho hệ men vi sinh (giúp vi khuẩn có ích sinh sôi nảy nở nhanh chóng), nó còn giúp: Tăng cường hấp thu dinh dưỡng, đặc biệt là Canxi và chống táo bón hiệu quả. Sử dụng men vi sinh Golden LAB hàng ngày giúp cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh, tăng cường hấp thu dưỡng chất, đặc biệt là tăng cường hấp thu canxi, giúp bé tiêu hóa hoàn toàn thức ăn, bé sẽ ăn ngon miệng và tăng cân sau khoảng 2-4 tuần sử dụng. "
Ds.Lê Thị Phương
Nguồn tin : Dược Phẩm Vinh Gia