Đứa con trai đứng trước vành móng ngựa, đối mặt với bản án trên dưới 10 năm tù vì đã cầm dao đâm vào lưng người khác để cướp xe máy từ khi nó chưa tròn 14 tuổi. Thế nhưng, trong phòng xử cha mẹ nó ngồi phía sau hoàn toàn vô cảm.
Bà mẹ còn khá trẻ, khoảng 40 tuổi, làm nghề buôn bán lặt vặt, đến tòa với gương mặt son phấn và một vẻ bình thản. Cách một hàng ghế là ông bố, quần áo tuềnh toàng, dáng vẻ thiểu não, chỉ hay trao đổi với người ngồi bên mà không mấy khi nhìn lên đứa con đang đứng trước vành móng ngựa. Cả ông bố lẫn bà mẹ trừng nguýt, xỉ vả nhau, rồi lại quay sang cười khúc khích với những người bên cạnh.
Phiên xử ngày 18/7 tại Tòa án Nhân dân TP HCM, đứng trước vành móng ngựa là 3 bị cáo, "đứng đầu" là Tuấn "Đại Ca", đang mang trong người căn bệnh AIDS giai đoạn cuối. Còn hai bên là hai gương mặt "non choẹt", trong đó có Hổ, bị cáo nhỏ tuổi nhất (19 tuổi) con trai của ông bố bà mẹ nói trên.
Hổ và các bị cáo rời tòa. Ảnh: X.H. Trước vành móng ngựa, Hổ, cũng giống như cha mẹ cậu, không hề tỏ một thái độ hối hận nào sau những hành vi đã gây ra.
Vụ cướp mà "thằng Hổ"- như cách gọi của cha mẹ cậu, tham gia cùng với các bị cáo ra tòa hôm nay là vào lúc 2 giờ ngày 23/1/2007. Tuấn, Hổ và Anh ngồi uống cà phê ở gần bến phà Thủ Thiêm, quận Bình Thạnh rồi cùng bàn nhau về lấy dao. Lừa một người xe ôm chạy lòng vòng đến đoạn đường vắng, Hổ dí dao vào cổ buộc giao xe nhưng ông này tri hô kêu cứu. Con dao trong tay Hổ dí vào cổ nạn nhân mạnh hơn còn Tuấn nhảy từ phía sau lại đâm liền 3 nhát.
Nhóm thanh niên này luôn sẵn sàng dùng dao uy hiếp người khác, trong một lần lang thang "kiếm mồi", bị một tổ trưởng dân phố xét hỏi, chính Hổ cũng đã cầm dao đâm 3 nhát vào lưng và vai của người này rồi bỏ chạy, khi con dao vẫn còn cắm phập trên vai nạn nhân. Ông tổ trưởng dân phố bị nhát dao trúng phổi, mang thương tật vĩnh viễn 49%…
Giờ đây, đứng trước vành móng ngựa, dáng người nhỏ so với tuổi, Hổ còn hồn nhiên kể với tòa việc mình đã "công phu" như thế nào để có được con dao tự chế được khắc chạm, gọt giũa rất… đẹp, con dao từng dí vào cổ của ông tài xế xe ôm.
Phía sau, dù đã bị chủ tọa phiên tòa nhắc nhở, bố mẹ bị cáo vẫn bình thản ngồi buôn chuyện với những người xung quanh. Thậm chí khi được tòa gọi hỏi, mẹ của Hổ còn "bù lu bù loa" đổ hết trách nhiệm tại… con mình.
"Tại nó dốt, nó không biết nghe lời chứ, tôi còn có việc của tôi, còn phải vất vả kiếm sống, giao nó cho bà ngoại rồi nhưng bà bảo nó không chịu nghe lời", bà mẹ này nói. "Bà là người mẹ vô trách nhiệm", một vị thẩm phán đã phải thốt lên như vậy, thế nhưng, người phụ nữ này vẫn không hề "nhượng bộ".
Trước thái độ đó, hội đồng xét xử cũng phải lắc đầu ngao ngán và các nạn nhân có mặt tại phiên tòa cũng đành lặng im buồn tủi vì sự "không may" của mình.
"Tôi không yêu cầu bồi thường, dù tôi rất khó khăn nhưng hoàn cảnh các bị cáo cũng khổ, chỉ mong các bị cáo nhận ra sai phạm của mình mà quay lại làm người tốt, chứ đừng hồn nhiên quá, coi việc cầm dao đâm người khác và đi ở tù cũng là chuyện bình thường", người tổ trưởng khu phố, nạn nhân từng bị Hổ đâm 3 nhát phải nằm bệnh viện mấy tháng trời, nói giọng run run.
Thế nhưng, sự độ lượng đó của nạn nhân không đem đến một phản ứng tích cực nào từ phía bị cáo và gia đình, mặc dù ngoài bố, mẹ, còn có chị gái, bà ngoại và … vợ của bị cáo đến đến dự phiên xét xử. Họ vẫn vô tư, cười, nói như chẳng có chuyện gì xảy ra..
Còn bố của Hổ, luôn ngồi vô tư lự, chính ông cũng mới vừa thi hành xong án tù 10 năm. Ông không hề biết con mình sống chết như thế nào ở ngoài đời.
Khi Hổ được 3 ngày tuổi thì bố cậu bỏ nhà ra đi và liên tục vào tù ra tội. Ngay sau đó, mẹ cũng đem đứa em gái gửi sang bên nội, còn Hổ về bên ngoại rồi đi lấy chồng. Từ đó, Hổ không một ngày đến trường, lang thang khắp chân cầu, góc chợ đến 14 tuổi thì cầm dao theo bạn "kiếm ăn".
Hôm nay đến tòa, cha mẹ cậu chì chiết nhau rồi lại nói cười rổn rảng, còn Hổ cũng chẳng buồn, cứ cười nói tự nhiên, hội đồng xét xử đã tuyên án 11 năm tù vì 2 tội "giết người" và "cướp tài sản". Hai bạn cướp của Hổ không biết chữ, một người đang mang bệnh thế kỷ giai đoạn cuối, Tuấn lãnh 14 năm và Anh 7 năm tù cũng với những tội danh trên. Khi tòa tuyên án, chỉ có hai cô gái dáng vóc nhỏ bé nhìn Hổ sụt sùi, đó là chị gái và … vợ bị cáo.
Một "dây" cướp "nhí" bị giải về trại giam. Ảnh: X.H. Trong một phiên xử khác của Tòa án Nhân dân TP HCM diễn ra vào ngày 9/7, trước vành móng ngựa cũng tập trung đến 18 tên cướp nhí. Những gương mặt non nớt, những bàn tay gầy guộc lạnh lùng cầm dao thẳng tay đâm vào bụng nạn nhân để cướp xe, vàng bạc, nữ trang. "Băng cướp 18 thành viên" này liên lạc với nhau trên mạng rồi cấu kết thực hiện các vụ cướp trên khắp các địa bàn TP HCM, Long An, Đồng Nai trong vòng 6-7 tháng liền, gây bao hoang mang, lo sợ.
Thế nhưng, tại phiên tòa nhiều ông bố bà mẹ vẫn nhìn con đứng trước vành móng ngựa với thái độ dửng dưng. Khi được tòa hỏi về trách nhiệm của mình với con cái, những người này đổ tại việc làm ăn, không kiểm soát được những đứa con chơi bời lêu lổng. Cả một "dây" toàn thanh niên trắng trẻo, cao ráo, nhiều người lúc phạm tội còn chưa thành niên, thế nhưng các ông bố bà mẹ đều coi việc phạm tội của con là… bình thường.
"Mày ở khám đường hoàng ra còn làm ăn nha mày! - Ôi dào, đời còn dài, còn trẻ mà ba, lo gì!". Đó là mẫu đối thoại của hai cha con trong một chút gặp hiếm hoi tại tòa án. Vị luật sư nghe vậy, lắc đầu: "Không biết án tù có làm cho chúng biết hối hận hay rồi ra lại lấy đó làm… số má đây". Còn bên kia, nhiều ông bố bà mẹ vẫn tụm năm tụm ba nói cười rổn rảng.
Nhưng, cũng có những người nhìn con, nước mắt vòng quanh…
Xuân Hoàng