Cùng "cướp biển" Johnny Depp đi cướp nhà băng!

Public Enemies là một bộ phim hình sự kén người xem vì sự chân thật của nó.
Đạo diễn: Michael Mann
Diễn viên: Johnny Depp, Christian Bale, Marion Cotillard,…
Thể loại: Hình sự / Hành động / Lịch sử
Thời lượng: 140 phút
Đánh giá: 3,5 / 5*







Không phải ngẫu nhiên mà Chicago được chọn là một trong những thành phố được người dân Mỹ muốn đến thăm quan và quay lại nhất. Đã có vô số du khách bị hớp hồn bởi phong cách kiến trúc độc đáo cùng quá khứ đặc biệt của Chicago. Đây chính là tâm điểm của làn sóng tội phạm trên khắp nước Mỹ diễn ra hồi đầu thập niên 30 của thế kỷ trước. Những tên trùm tội phạm sừng sỏ bậc nhất đều xuất hiện tại đây. Chúng ta đã từng được chứng kiến hình ảnh Al Capone trên màn ảnh rộng qua The Untouchables (1987) thì nay là kẻ cướp nhà băng huyền thoại John Dillinger trong Public Enemies.



Giai đoạn từ cuối những năm 20 và suốt thập niên 30 là thời kỳ đại khủng hoảng kinh tế không chỉ riêng tại Mỹ mà còn diễn ra ở nhiều quốc gia khác trên toàn thế giới. Các băng nhóm tội phạm nổi lên tại nhiều nơi, đặc biệt là thành phố Chicago. Vừa được tha bổng vài tuần sau 8 năm rưỡi bị giam trong tù, John Dillinger (Johnny Depp) cùng đồng bọn đã tổ chức hàng loạt vụ cướp nhà băng đầy táo tợn. Lực lượng cảnh sát gặp phải rất nhiều khó khăn do không thể đoán trước được địa bàn hoạt động của John. Trong khi đó sự phối hợp giữa chính quyền các bang là rất hạn chế. Mọi chuyện chỉ dần thay đổi khi FBI cố gắng cải tổ phương thức điều hành cũng như tư duy làm việc. Nhân viên Melvin Purvis (Christian Bale) được cử tới Chicago để vào cuộc điều tra. Từ đó, John Dillinger trở thành kẻ thù quốc gia đầu tiên của lực lượng cảnh sát.



Kịch bản của Public Enemies không tồi chút nào. Các nút thắt, cao trào trải dài từ đầu tới cuối. Bên cạnh đó lời thoại được viết chỉn chu khiến câu chuyện dễ đi vào lòng người xem. Tuy nhiên, bộ phim vẫn có một điểm yếu khi Michael Mann bị mắc kẹt trong việc xây dựng Public Enemies là một tác phẩm hình sự + lịch sử hay hình sự + tiểu sử nhân vật. Vai trò của John Dillinger trong phim là rất lớn, chính vì vậy mọi tình cảm của khán giả sẽ đổ dồn vào anh. Điều này vô hình chúng làm cho yếu tố lịch sử bị giảm đi rõ rệt, thể hiện qua vai trò cũng như sự ra đời của lực lượng FBI. Sẽ có không ít người cho rằng đây là một tác phẩm hình sự kết hợp với tiểu sử nhân vật nên chẳng có gì khó hiểu khi đoạn kết của bộ phim khiến khán giả chưng hửng. Còn nếu xét theo góc nhìn của lịch sử thì rõ ràng đạo diễn Michael Mann đã làm tốt vai trò "tài liệu hoá" lại sự kiện có thật đó.



Điểm nổi bật nhất trong Public Enemies và cả những tác phẩm trước đây do Michael Mann đạo diễn (Heat, Collateral, Miami Vice) chính là những màn đấu súng rất chân thật giữa cảnh sát với các băng nhóm tội phạm. Nếu như Heat nổi tiếng với trường đoạn chiến đấu kinh hoàng ngay trên đường phố, Miami Vice là cuộc đọ súng hỗn loạn cuối phim thì Public Enemies khiến người xem chết cứng trên ghế qua trường đoạn bắn nhau, rượt đuổi trong rừng.



Không giống với những đạo diễn khác thích phô diễn kỹ xảo hoặc sử dụng các tình huống rùng rợn, nghẹt thở làm tiêu điểm trong các pha hành động, phong cách của Michael Mann hoàn toàn tách biệt: vừa truyền thống vừa mới mẻ. Ông không chú trọng vào những pha cháy nổ tưng bừng làm mãn nhãn người xem, mà chủ yếu xây dựng những màn đấu súng càng giống thật càng tốt. Các góc máy (kết hợp giữa phim nhựa với máy quay HD), các cú dựng, hướng súng bắn, cho tới từng vị trí của nhân vật được tính toán rất kỹ khiến cho khán giả như đang có mặt tại hiện trường vậy. Màn giải cứu đồng bọn khỏi nhà tù đoạn đầu phim, hay màn đấu súng trong rừng thể hiện những nét đặc trưng nhất trong phong cách của Michael Mann.



Cùng với Johnny Depp, Michael đã xây dựng một John Dillinger đầy ấn tượng, "cool" hơn nhiều so với hình ảnh tên cướp nhà băng khét tiếng. Đẹp trai, quyến rũ, quan tâm, đối xử với phụ nữ - mà cụ thể ở đây là người tình Billie Frechette (Marion Cortilard) như một quí ông thực sự, thông minh, làm việc hiệu quả, rất có tình nghĩa với huynh đệ trong nhóm, cướp nhà băng nhưng cũng có những luật lệ riêng, rồi sau này nổi tiếng tới mức trở thành huyền thoại. Những tính cách kể trên được bộc lộ tinh tế trong suốt quá trình diễn ra bộ phim.



Một vài tình huống thú vị khác trong Public Enemies có thể khiến người xem cảm thấy vô lý và hài hước như cảnh Dillinger ung dung đi vào sở cảnh sát Chicago để tham quan trong khi anh đang là kẻ thù số một của quốc gia, hay chi tiết Dillinger mê phim hình sự Hollywood đến nỗi bắt chước phong cách của các ngôi sao điện ảnh, thực chất đều được dựa trên những dữ liệu có thật. Nếu như Johnny Depp vào vai John Dillinger hoàn hảo thì Christian Bale cũng tỏ ra không hề kém cạnh. Vai trò của Bale không lớn hay có thể nói là bị lép vế hẳn so với Depp, nhưng mỗi khi nhân vật Melvin Purvis xuất hiện, anh vẫn khiến cho khán giả phải nể sợ, vì quá lạnh. Dù vậy, như đã nói ở trên do kịch bản của Public Enemies quá chú trọng vào John Dilinger nên vô hình chung, phe FBI, mà đại diện ở đây là Melvin Purvis và J. Edgar Hoover chưa đủ sức nặng và chiều sâu về tính cách cũng như tâm lý để cân bằng bộ phim.

Manhattan Melodrama (1934) vô tình chính là bộ phim đã "giết chết" John Dillinger trong một đêm hè nóng nực. Còn 65 năm sau, Public Enemies trở thành tác phẩm "hồi sinh" John Dillinger trên màn ảnh rộng. Kẻ Thù Quốc Gia là tác phẩm thích hợp với những ai yêu thích thể loại phim hình sự kết hợp với hành động.