đề cương thi sử

Câu 1: Tình hình nc Nga trc CM:

- Chính trị:

+ Quân chủ chuyên chế ( Ni-cô-lai II đứng đầu)

+ Nga hoàng đẩy nhân dân Nga vào cuộc chtr tgiới phi nghĩa.

- KT: Kiệt quệ, lạc hậu, nhân dân đói kém

- XH: Mâu thuẫn xã hội gây gắt ( ND - địa chủ ; CN - chủ tư sản)

~> ptrào phản đối chtr, thủ tiêu Nga Hoàng bùng lên khắp nơi

~> nc Nga tiến tới cuộc CM





Câu 2: năm 1917 có 2 cuộc chtr vì:

- Tháng 2 năm 1917 cuộc CM dân chủ tư sản bùng nổ ở Nga vs sự kiện mở đầu là cuộc biểu tình của 9 vạn nữ CN ở Thủ đô Pê-tơ-rô-grát ( nay là Xanh Pê-téc-bua). Ptrào đtranh lan rộng trong cả nc. Chđộ Nga hoàng bị lật đổ ~> nc Nga trở thành nc Cộng hòa

- Nhưng ngay sau cuộc CM t2, tình trạng 2 chính quyền // tồn tại:

+ Chính phủ tư sản lâm thời

+ Chính quyền Xô Viết của CN, ND và binh lính

vs mục tiêu và đường lối chính trị khác nhau ~> k thể cùng tồn tại lâu dài

~~> Lê-nin và Đảng Bônsêvích chuẩn bị kế hoạch tiếp tục làm CM, lật đổ Chính phủ tư sản lâm thời

~~> sau 8 tháng đtranh hòa bình

~~> khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền

~~> CM t10 Nga





Câu 3: CM t10 Nga:

* Diễn biến:

- 7/10/1917: Lê-nin bí mật từ Phần Lan về Pê-tơ-rô-grát lãnh đạo CM

- 24/10/1917: Bao vây Cung điện Mùa Đông

- 25/10/1917: Chính phủ tư sản lâm thời bị lật đổ

- Đầu tháng 11/1917: Chính quyền Xô Viết thành lập ở Mát-xcơ-va

- Tháng 3/1917: Chính quyền Xô Viết thành lập trên cả nước

* Tính chất: cuộc CM XHCN

* Ý nghĩa:

- Vs nc Nga: thay đổi hoàn toàn tình hình đất nc và số phận của hàng triệu con ng ở Nga. 1 kỉ nguyên mới mở ra trog lịch sử nc Nga: gc CN, ND LĐ và các dân tộc đc giải phóg khỏi mọi ách áp bứac, bóc lột, đứng lên làm chủ đất nc và vận mệnh của mình

- vs tgiới: làm thay đổi cục diện tgiới, cổ vũ mạnh mẽ và để lại nhiều bài học quý báu cho ptrào CM of gc CN, ND LĐ và các dân tộc bị áp bức trên toàn tgiới





Câu 4: Việc XD và bvệ chính quyền Xô Viết:

a) Xây dựng Chính quyền Xô viết

- Ngay trong đêm 25 - 10 - 1917, Đại hội Xô viết toàn Nga tuyên bố thành lập Chính quyền Xô viết. Nhiệm vụ hàng đầu của Chính quyền Xô viết là đập tan bộ máy nhà nước cũ và XD bộ máy nhà nước mới của ND LĐ.

- Chính quyền Xô viết đã thông qua 5 sắc lệnh lịch sử -

Sắc lệnh hòa bình và Sắc lệnh ruộng đất. Chính quyền Xô viết nhanh chóng xóa bỏ những tàn tích của chđ PK, xóa bỏ sự pbiệt đẳng cấp, những đặc quyền of Giáo hội, thực hiện nam nữ bình quyền, các dân tộc bình đẳng và có quyền tự quyết.

- Các cơ quan TW và Xô Viết các địa phương đc thành lập, thay thế toàn quyền tư sản

- Hồng quân côg nôg đc thành lập

- Tiến hành quốc hữu hóa các nhà máy, xí nghiệp of gc tư sản

- Thành lập Hội đồg KT quốc dân tối cao để XD nền KT XHCN



b) Bvệ chính quyền Xô Viết

- Hoàn cảnh: Từ cuối năm1918, quân đội của 14 nước đế quốc câu kết với các lực lượng phản động trong nước mở cuộc tấn công vũ trang nhằm tiêu diệt nước Nga Xô viết non trẻ

- Biện pháp: từ năm 1919, thực hiện chính sách “ cộng sản thời chiến”: + Nhà nước kiểm soát toàn bộ nền công nghiệp.

+ Trưng thu lương thực thừa của nông dân

+ Thi hành chế độ cưỡng bức lao động.

~> đã tập trung được hết nhân lực, vật lực để nước Nga tập trung chống thù trong giặc ngoài.

~~~> bảo vệ đc chính quyền (1920)



Câu 5: Nội dung chính sách KT mới (NEP):

* NN: ban hành thuế lương thực:

+ thay thế chđộ trưng thu lương thực thừa = thu thuế lươg thực

+ thuế lương thực nộp = hiện vật

* CN: + Nhà nc tập trug khôi phục CN nặng

+ Cho phép tư nhân đc thuê hoặc XD những xí nghiệp loại nhỏ có sự kiểm soát of Nhà nc

+ khuyến khích tư bản nc ngoài đầu tư, kinh doanh

+ Nhà nc nắm các ngành KT chủ chốt: CN, GTVT, ngân hàng, ngoại thương

+ Nhà nc chấn chỉnh việc tổ chức, quản lí SX CN

+ Xí nghiệp chuyển sag chđộ hạch toán KT, cải tiến chđộ tiền lương ~> nâng cao năg suất LĐ

* Thương nghiệp và tiền tệ:

+ tư nhân đc tự do buôn bán, trao đổi, mở lại các chợ

+ khôi phục và đẩy mạnh mối liên hệ giữa thành thị và nôg thôn

+ năm 1924: Nhà nc phát hành đồng rúp

~~> thực chất: chuyển nền KT Nhà nc độc quyền ~> nền KT hàng hóa nhiều thành phần dưới sự kiểm soát of Nhà nc

~~> ý nghĩa:

+ Thúc đẩy nền kinh tế quốc dân chuyển biến rõ rệt, giúp nhân dân Nga vượt qua khó khăn, hoàn thành khôi phục kinh tế.

+ Là bài học đối với công cuộc xây dựng của một số nước Xã hội chủ nghĩa.



Câu 6: Thành tựu của Liên Xô qua 2 kế hoạch 5 năm đầu tiên:

Đưa Liên Xô thành cường quốc XHCN. Năm 1937, sản lượng CN chiếm 77,4% tổg sp quốc dân

- NN: + 93% số nôg hộ vs trên 90% diện tích canh tác đã đc đưa vào nền CN tập thể hóa

+ quy mô SX lớn và cơ sở vật chất đc cơ giới hóa

- VH-GD: + thanh toán nạn mù chữ

+ XD hệ thống GD thốg nhất

+ hoàn thành phổ cập GD tiểu học trog cả nc và phổ cập GD THCS ở các thành phố

- Chính trị - XH: cơ cấu gc XH thay đổi:

+ gc bóc lột bị xóa bỏ

+ 2 gc LĐ: CN và nôg dân tập thể

+ tầng lớp tri thức XHCN



Câu 7: Những thành tựu trong qhệ ngoại giao của Liên Xô (1922 – 1923):

- Liên xô đã kiên trì bền bỉ đấu tranh trong quan hệ quốc tế, từng bước phá vỡ chính sách bao vây, cô lập về kinh tế và ngoại giao của các nước đế quốc

+ 1922-1925, Đức, Anh, I-ta-li-a, Pháp, Nhật lần lượt công nhận và thiết lập quan hệ ngoai giao với Liên xô

+ 1925, thiết lập quan hệ ngoai giao chính thức với trên 20 quốc gia

+ 1933, Mĩ công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Liên xô

~~> Đó là thắng lợi to lớn của nền ngoại giao Xô viết, khẳng định uy tín ngày càng cao của Liên xô trên trường quốc tế

Câu 8: Giai đoạn phát triển của CNTB giữa 2 cuộc CTTG


- CTTG 1 kết thúc, 1 trật tự mới được thiết lập mang tên hệ thống hòa ước Vécxai Oasinhtơn đây là hội nghị hòa bình do các nước tư bản thiết lập nhằm phân chia quyền lợi…
- T/c: Hệ thống này mang lại nhiều quyền lợi cho các nước thắng trận. Mang tính chất đế quốc chủ nghĩa. Mang lại nhiều quyền lợi cho Anh, Pháp, Mĩ xâm phạm chủ quyền và lãnh tổ của nhiều gia tộc, mâu thuẫn sâu sắc giữa các nước đế quốc

Câu 9: Hậu quả của khủng hoảng KT 1922 – 1923:

- Chấm dứt thời kì ổn định và tăg trưởg, đe dọa nghiêm trọng sự tồn tại của chủ nghĩa TB:

+ KT: hàng chục triệu CN thất nghiệp, nôg dân mất ruộg đất, sốg trog cảnh nghèo đói, túng quẫn

+ Chính trị - XH: Bất ổn định, những cuộc đấu tranh, biểu tình diễn ra khắp các nước

+ Qhệ quốc tế: Hình thành hai khối đế quốc đối lập:

* Mĩ, Anh, Pháp: tiến hành những cải cách KT – XH để khắc phục hậu quả của cuộc khueg hỏag và đổi mới qtrình quản lí, tổ chức SX

> <</strong>* Đức, Italia, Nhật Bản: thiết lập các chđộ độc tài phát-xít

~~> Báo hiệu nguy cơ một cuộc CTTG mới.