Tại chợ đầu mối Đồng Xuân ( Hà Nội), có vô số các mặt hàng kem đánh răng với nhiều xuất xứ. Từ kem nhập ở Thái Lan, hàng xách tay từ Trung Quốc cho đến một số sản phẩm sản xuất tại Việt Nam. Tất cả đều được đóng gói, bao bì đàng hoàng, nhưng thông tin trên bao bì toàn bằng chữ Thái, Trung Quốc hoặc hoàn toàn không ghi bất cứ một thông tin nào.
Trong vai người đi tìm nguồn hàng kem và bàn chải đánh răng để phục vụ trong một nhà nghỉ sắp khai trương, chúng tôi hỏi mua loại kem đáng răng dùng trong khách sạn, không hẹn mà gặp, các chủ sạp đều đưa ra một bịch gồm khoảng một trăm tuýp kem đánh răng nhỏ, màu xanh. Tất cả chúng đều kèm theo bàn chải đánh răng, đúng loại chúng tôi cần tìm hiểu. Mỗi tuýp kèm bàn chải như vậy có giá từ 400 đến 600 đồng.
Loại kem đánh răng không nhãn mác được dùng phổ biến trong các khách sạn, nhà nghỉ. |
Nhiều chủ sạp cho biết, khách từ các tỉnh lẫn thành phố đến mua rất nhiều, có ngày tiêu thụ đến 5.000 tuýp kem đánh răng loại này. Cầm trên tay, một số tuýp kem đánh răng đã đóng cục, thậm chí có tuýp bị hở, phòi cả kem ra ngoài bốc mùi hăng hắc, chị chủ cửa hàng tên Hoa trấn an: "Em cứ yên tâm, các nhà nghỉ, khách sạn vẫn đến đây lấy hàng đều đặn mà có thấy phản hồi gì về chất lượng đâu. Nó bị phòi ra ấy là do chị để các vật nặng lên đấy… Các cháu nhà chị khi đi du lịch cũng mang loại kem này đi đánh răng cho nó tiện".
Quan sát chỉ khoảng 1 tiếng đồng hồ, cửa hàng của chị Hoa đã có 2 người đến hỏi về loại kem đánh răng này: "Không chỉ bán cho các nhà hàng, khách sạn mà các công ty du lịch khi đi "tua" cũng đến đây mua lẻ để phục vụ cho khách", chị Hoa cho biết. Khi chúng tôi lân la hỏi thăm nơi sản xuất, đa số chủ sạp bách hóa, mỹ phẩm ở đây đều lắc đầu từ chối cung cấp. Họ bảo đấy là thông tin bí mật, không muốn tiết lộ.
Tuy nhiên, thông tin được cung cấp qua người quen chúng tôi đã tìm đến ngõ 194 Kim Mã ( Hà Nội), đi sâu vào dưới chân dốc Bò là một địa chỉ chuyên đóng gói loại kem và bàn chải đánh răng cung cấp cho các khách sạnh nhà nghỉ tại địa bàn Hà Nội.
Qua trao đổi với nhân viên đóng gói tại đây, loại kem này được chủ nhà lấy từ nhà phân phối. Nghe đâu họ nhập từ Trung quốc về rồi chia thành nhiều ống nhựa nhỏ, bán ra thị trường, nhân viên ở đây chỉ được thuê đóng gói chứ không biết xuất xứ của những sản phẩm này đến từ đâu. Sau khi được đóng gói thì chia làm hai loại: vỏ bằng hộp giấy dùng trong khách sạn “xịn” hơn, còn vỏ bằng túi nilon thì dùng trong các nhà nghỉ bình dân” - một nhân viên tiết lộ.
Quả thực, những sản phẩm đã được đóng gói là túi nilon hoặc một hộp bằng giấy nhỏ, bên trong chứa một bàn chải và một tuýp thuốc đánh răng bằng đầu đũa, có loại màu trắng, có loại màu xanh. Những tuýp thuốc ấy có chung đặc điểm là mùi hăng hắc rất khó chịu và tất cả đều không có nhãn mác và hạn sử dụng.
Không đủ tiêu chuẩn
Theo tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 8516-1994, yêu cầu về ngoại quan của kem đánh răng là thể đồng nhất, bóng mịn, không vón cục, không tách nước, không được có tạp chất lạ; mùi thơm nhẹ, dễ chịu.
Tuy nhiên, loại kem đánh răng mà chúng tôi có được đều ở trạng thái khô, vón cục hoặc hơi mềm, không bóp được thành thỏi, không bóng mịn, mùi hắc.
Ngoài ra, các chỉ tiêu về độ pH, hàm lượng chì, asen thì chưa biết thế nào nhưng theo một chuyên gia tại Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 1 thì việc sản xuất thủ công của các cơ sở sản xuất rất có thể sẽ không bảo đảm vệ sinh và gây hại cho người sử dụng.
Và được rao bán trên các website mua bán trực tuyến. |
BS Hoàng Xuân Đại, nguyên chuyên viên cao cấp, Bộ Y tế cho biết, tình trạng kem đánh răng không nhãn mác trôi nổi trên thị trường hiện nay có nhiều loại kem đánh răng sử dụng bao bì là nhựa cao phân tử thay cho nhôm như trước kia.
Điều đó sẽ làm người tiêu dùng khó phát hiện kem đánh răng đã hỏng, bởi ở những loại kem đánh răng không ghi trên bao bì hạn sử dụng khi không giữ ở độ pH trung tính nếu ở vỏ nhôm sẽ làm phá huỷ lớp vỏ, cho người tiêu dùng cái nhìn khách quan.
Ngoài ra, việc sản xuất các loại kem đánh răng theo phương pháp thủ công, không có bao bì, nhãn mác và thường được dùng tại các khách sạn, nhà nghỉ sẽ không bảo đảm an toàn cho người sử dụng.
Điều đáng nói, dù chất lượng những loại kem đánh răng này chưa được kiểm chứng nhưng các khách sạn, nhà nghỉ lại mua về cho khách hàng mình sử dụng một cách "danh chính ngôn thuận".
Thông thường, với những sản xuất thủ công, các cơ sở sẽ không tuân theo các quy chuẩn đã được quy định. Điều đó sẽ dẫn tới các sản phẩm không diệt được khuẩn, thậm chí có thể gây tổn hại men răng, tổn hại xương khi hàm lượng fluo quá cao… bác sỹ Đại cho biết.