Người phụ nữ hoàng tộc trong Guinness Việt Nam

[size=2]Người phụ nữ hoàng tộc trong Guinness Việt Nam[/size]


Ông tôi đã dạy biết 10 làm 1 chứ không cho phép "bạ đâu xâu đó". Khi làm phải thận trọng, chú tâm quan sát, không được "làm chội chội" - làm dối trá chưa đến nơi đến chốn. Trong tôi sự giáo dục của gia đình đã in sâu hai chữ "tri túc" - "biết đủ", "năng nhặt chặt bị". Tham lam ưa nhanh lợi nhuận thì sản phẩm của mình sẽ bạo phát, bạo tàn - Mệ Hà tâm sự.

[justify]Mùa xuân năm Canh Dần 2010, "Mệ Hà" bước sang tuổi 67, nhưng dường như thời gian quá ưu ái người phu nữ hoàng tộc triều Nguyễn nên giữ mãi cho bà nét quý phái không chỉ ở gương mặt mà còn ở phong cách trẻ trung, nhiệt huyết và sôi nổi…[/justify]

[justify]Theo truyền thống của hoàng tộc, bà được gọi là "Mệ Hà" với lòng tôn kính và thân mật. Trong những ngày cả nước tôn vinh những người phụ nữ, chúng tôi cũng muốn bày tỏ sự ngưỡng mộ với người phụ nữ đặc biệt này.[/justify]

[justify]Mệ Hà - 16 nghề và còn quá nhiều đam mê
[/justify]

[justify]Bà Tôn Nữ Thị Hà sinh năm Quý Mùi (1943) trong một gia đình hoàng tộc, theo gia phả dòng họ thuộc hậu duệ Vua Minh Mạng, đời thứ 16, gọi Giáo sư, Viện sĩ Tôn Thất Tùng bằng ông, gọi Giáo sư, Viện sĩ Tôn Thất Bách bằng cậu. Năm 24 tuổi, bà Hà đã nấu những bữa đại tiệc cung đình Huế cho 300 người ăn, được các quan chức hết lời khen ngợi. Bà được cha tặng 6 chữ "Qúy phái, Đức hạnh, Sắc tài".[/justify]

[justify]Trong sách kỷ lục Guinness Việt Nam năm 2004, bà được bình chọn "Người làm nhiều nghề nhất" với 16 nghề như: Nấu ăn, trồng cây kiểng, ngành y, nhiếp ảnh, vẽ chân dung, đúc chậu, dạy học, phiên dịch, pha rượu, làm bánh mứt…, trong đó lâu nhất là nghề Y (35 năm).[/justify]

[justify]Hiện nay, bà tập trung vào hai nghề thuộc loại "nhất nghệ tinh" là chơi cây kiểng và nấu ăn cung đình Huế tại nhà riêng - Tịnh Gia Viên, cũng là địa điểm du lịch nổi tiếng ở đất Huế.[/justify]

Bà Tôn Nữ Thị Hà. Ảnh nhân vật cung cấp

[justify]- Thưa "Mệ Hà", năm 2004, sách kỷ lục Guinness VN bình chọn Mệ là người phụ nữ từng học và làm 16 nghề khác nhau, đến bây giờ chưa ai vượt qua kỷ lục này. Mệ có thể phác thảo 16 nghề đó như thế nào?[/justify]

[justify]Sinh ra và lớn lên trong một gia đình hoàng tộc, có tiên thiên khí từ nguyên khí và tông khí của cha mẹ, đại gia đình tôi tất cả đều làm ngành Y nên biết cách chăm sóc bản thân.[/justify]

[justify]Có ba nghề đạt đỉnh cao nhất đối với tôi:[/justify]

[justify]Nấu ăn: được Bộ Công Nghiệp trao tặng danh hiệu "Nghệ nhân bàn tay vàng" năm 2003 và Trường du lịch EUHT StPOL Tây Ban Nha tặng danh hiệu: Người thầy đầu bếp nghệ thuật năm 2000.Tôi đã đi dạy nấu ăn ở 10 nước trên thế giới.[/justify]

[justify]Ngành Y: Được Y tế bội Tinh đệ nhị hạng năm 1967 là phần thưởng cao nhất do Bộ Y tế khen thưởng (trước thống nhất). Về hưu được Bộ Y tế tặng danh hiệu "Lương y như từ mẫu".[/justify]

Một tác phẩm nhiếp ảnh của Mệ H. Ảnh nhân vật cung cấp

[justify]Nhiếp ảnh: Sau mười năm trải qua vài chục cuộc thi quốc gia và quốc tế, tôi đã đạt gần 50 điểm, được hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam cấp tước hiệu "Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam" A.VAPA.[/justify]

[justify]Các nghề khác: Cán sự y tế và điều dưỡng, Cán sự dinh dưỡng, Giảng viên trường cán sự y tế điều dưỡng, Phiên dịch tiếng Anh, Cử nhân năm thứ 3 Luật, Đúc chậu trồng kiểng, Trồng cây kiểng, Thợ may thêu, Vẽ chân dung, Làm hoa giả, Làm bánh mứt, Bartender, Thiết kế tiệc cưới.[/justify]

[justify]- Trong 16 nghề đó, nghề nào Mệ cảm thấy khó nhất? Làm tốn hao nhiều thời gian, vất vả nhất? Nghề nào tâm đắc nhất? Đam mê nhất?
[/justify]

[justify]Học khó nhất: Trồng hoa và điều khiển tất cả hoa nở đúng Tết.[/justify]

[justify]Tốn hao thời gian, vất vả nhất: Nhiếp ảnh. Muốn có một bức ảnh đẹp, phải lặn lội, trèo đèo, vượt suối, suốt đêm ngày, về nhà còn mệt mắt chọn ảnh ưa ý.[/justify]

[justify]Tâm đắc nhất: Chăm sóc bệnh nhân (Nursing Care) vì nó có hồn, có tình nhất.[/justify]

[justify]Đam mê nhất: Nấu ăn[/justify]

[justify]- Có vẻ như Mệ không có sở đoản?[/justify]

[justify]Sở đoản của riêng mệ: Chích mạch máu cho bệnh nhi và bệnh nặng.[/justify]

[justify]Nghề thích mà chưa có thời gian học hay làm: Viết văn.[/justify]

Tác phẩm Vũ khúc Bạch Công của Mệ Hà. Ảnh nhân vật cung cấp

[justify]- Viết sách nghiên cứu ẩm thực, nghệ sĩ nhiếp ảnh, dạy học, phiên dịch, pha rượu… Có sự liên hệ nào giữa các nghề đó với nhau trong Mệ? Có sự pha trộn hay mâu thuẫn?[/justify]

[justify]Tất cả các nghề chung quy một chữ: "có hồn". Có tình cảm khi làm một đĩa ăn có hồn sẽ đẹp, ngon hơn. Chụp ảnh là thổi hồn vào tác phẩm. Uốn cây cảnh, nhìn cách uốn cây là biết con người.[/justify]

[justify]Chăm sóc bệnh nhân: Xuất phát tình cảnh rung động trước nỗi đau của họ. Dạy sinh viên cần có tình với họ, khi đó mới hết lòng truyền đạt. Vẽ chân dung: Ngoài chính xác, cần có tình mới chấm phá đáy mắt có hồn hơn. Pha rượu phải có tình mới trọn vẹn…[/justify]

[justify]Am hiểu nhiều, đầu óc mới hệ thống hóa khoa học, lúc ấy nấu ăn ngon và nhanh.[/justify]

[justify]Nhưng cũng có chút mâu thuẫn: Người trồng hoa, nghề đúc chậu mâu thuẫn với vẽ chân dung vì "động" khác" tĩnh". Chăm sóc cây kiểng có phân, thuốc trừ sâu, tay bám đất nên không thể đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm nhưng lại có khu vườn đẹp, sạch thì hấp dẫn du khách đến thưởng thức món ăn nhiều hơn.[/justify]

Mệ Hà chụp hình kỷ niệm với khách du lịch. Ảnh nhân vật cung cấp

[justify]Có sự pha trộn mật thiết: Ngành Y, sạch sẽ vô trùng gần như quán tính. Ngoại ngữ rất cần để mở chìa khóa khám phá thế giới và giới thiệu văn hóa truyền thống dân tộc VN rộng hơn, sâu hơn.[/justify]

[justify]Luật kinh tế giúp ta suy nghĩ cân nhắc đón đầu các cơ hội.[/justify]

[justify]Về nhiếp ảnh thì ứng dụng rất nhiều như: Nghiên cứu nhà cổ, xây dựng, cây và các thế cây, lưu lại lý lịch cây, các mẫu mã mới… Chụp ảnh đem lại hưng phấn, tinh thần trẻ trung. Chụp ảnh món ăn mình làm để tìm khuyết điểm sau khắc phục đẹp hơn, để quảng cáo kinh doanh, tặng khách coi như là khuyến mãi, marketing…[/justify]

[justify]- Tịnh Gia Viên được giới thiệu trong bản đồ "Những cuộc dạo chơi trong thành phố vườn", nằm trong chương trình hợp tác giữa vùng Nord pas De Calais (Cộng hòa Pháp với Thừa Thiên- Huế), là một trong 6 điểm tham quan của tỉnh Thừa Thiên- Huế. Mệ nổi danh là nghệ nhân trồng, chăm sóc cây cảnh. Có người nói Mệ biết "nói chuyện" với cây, nên có mối giao cảm cây-người. Mệ có thể chia sẻ chút kinh nghiệm về cây cảnh?[/justify]

[justify]Vâng, cũng có người nói thế, tôi biết "nói chuyện" với cây. Tôi hay nói chuyện với nhiều cây trong vườn, nựng cây như là khen con cái. Còn mối giao cảm giữa cây và con người: Cây cho người cảm xúc cao quý, người chăm sóc tôn tạo cây gửi gắm hồn mình vào cây. Có tục lệ: khi chủ cây chết người nhà quàng khăn trắng cho cây để tang, có khi chủ chết thời gian sau cây buồn và chết theo.[/justify]

[justify]Cây gần mình thì xanh tươi có lẽ được chăm sóc và có lẽ hơi thở của cây và của người đã hấp thụ lẫn nhau rất tinh tế chăng? Có sự kiêng dè là trái cây đầu không cho người lạ hái vì cây dễ chết… Nhìn cách uốn tỉa cây đoán được tính người.[/justify]

[justify]- Tò mò một chút, tháng 3/2009, Tịnh Gia Viên bị mất trộm một cây sanh bonsai thế "long giáng" hơn 100 tuổi. Sau đó Mệ đã bôn ba dặm trường, vượt đường thiên lý Nam-Bắc tìm cây, và thấy nó ở Hải Dương. Không biết cây đã được về lại Tinh Gia Viên chưa? Câu chuyện như thế nào?[/justify]

[justify]Khi phát hiện cây, tôi như gần xỉu vì được gặp lại. Qua ngày thứ 10 bế mạc chủ mới dùng tiền thuê nhóm xã hội đen ào tới xích cây không cho xe lăn bánh. Cây đã về Tịnh Gia Viên sau 10 ngày phải đưa vào trại giam, để hội đồng giám định kỹ thuật theo thủ tục pháp lý.[/justify]

Một tác phẩm khác của Mệ. Ảnh nhân vật cung cấp

Kinh doanh bằng kỹ năng, không bằng kỹ xảo

[justify] Xuất phát điểm là ngành y học, lý do gì đưa Mệ không theo ngành y đến cuối cùng mà lại trở thành bà chủ của nhà hàng ăn cung đình?[/justify]

[justify]Đại sứ Italy sau một bữa tiệc do tôi nấu đã khen hết lời và khuyên rằng: "Bà Hà nên mở restaurant, nhất định bà sẽ nổi tiếng". Ý tưởng thành lập nhà hàng cũng hình thành trong năm đó (1994).[/justify]

[justify]- Ẩm thực Huế là một phong cách văn hóa ẩm thực mang tính thẩm mỹ cao, tinh tế, đa sắc, đa vị, đa hương… vừa rất sang trọng vừa rất bình dân. Mệ là một chuyên gia, một nghệ nhân đặc biệt với ẩm thực Huế. Nếu giới thiệu với bạn bè quốc tế, Mệ sẽ "ưu tiên" những món gì?[/justify]

[justify]Ẩm thực Huế là một phong cách. Ưu tiên hơn các món là: Bánh lá chả tôm trên cành quất, Chả phượng hoàng múa, Nem rán hình con công, Voi ra trận, Kình ngư sa lưới, Đu đủ chua ngọt hình rồng, Thuyền rồng tải trái cây, Một bữa cơm chay "Mâm cao cỗ đầy", Cơm niêu món Huế truyền thống.[/justify]

[justify]- Các món ăn như Kình ngư sa lưới", "Voi phủ phục đồng cỏ", "Chả phụng hoàng múa", "Cơm chiên Kim quy", "Salad bình hoa tỉa", "Vũ khúc Bạch Công", "Bàn tay vàng"… là tự Mệ đặt tên hay nằm trong thực đơn của hoàng cung ngày xưa?
[/justify]

[justify]Những món ăn cô vừa nêu tên nằm trong thực đơn "cơm vua" của Hoàng cung ngày xưa. Nhà hàng của tôi hiện thời có hơn 100 món. Rất nhiều món xưa, nhưng chúng tôi có hạn nên không thể nấu hết được. Tôi cũng chưa có dịp nấu các món Âu, Á, Trung Cận Đông từng ấp ủ, tha thiết lâu nay.[/justify]

[justify]- Mệ có câu nói rất nổi tiếng: "Kinh doanh bằng kỹ năng chứ không bằng kỹ xảo". Mệ có thể nói rõ hơn về "kỹ năng"- "kỹ xảo"? Điều đó đã mang tới kinh nghiệm gì với những người kinh doanh nói chung?[/justify]

[justify]Thầy dạy môn xã hội học đã gieo vào tôi câu châm ngôn "Hãy cho vay lòng tốt", suốt đời tôi đều ứng dụng như vậy.[/justify]

[justify]Kỹ năng nấu ăn: Thâu nhận từ gia truyền; học nghành y để biết sâu các phương pháp vô trùng để khỏi "điếc không sợ súng"; học inh dưỡng để chuyên sâu các phương pháp chọn lựa thực phẩm, biết tính lượng calo, biết các phương pháp nấu ăn không độc hại, chế biến thức ăn không kỵ nhau, các món ăn bài thuốc…; hiểu các món Tây Âu để giao lưu và biết người biết ta. Quan trọng nhất là đặt chữ Tâm hàng đầu.[/justify]

[justify]Kỹ năng quảng cáo: Tôi không dùng kỹ xảo trả hoa hồng cao để đưa khách về mà với kỹ năng nấu ngon, rẻ, đẹp thu hút khách, hai bên cùng có lợi, vậy mới bền lâu.[/justify]

[justify]Theo tôi kinh doanh như lái một con thuyền, phải bình tĩnh phán xét, biết bơi giỏi, sửa máy giỏi. Thời này vàng thau lẫn lộn, chờ hữu xạ tự nhiên hương thì rất khó, tạo một thương hiệu thì không dễ, tạo một uy tín làm ăn thì cần thiết.[/justify]

[justify]Ông tôi đã dạy biết 10 làm 1 chứ không cho phép "bạ đâu xâu đó". Khi làm phải thận trọng, chú tâm quan sát, không được "làm chội chội" - làm dối trá chưa đến nơi đến chốn.Trong tôi sự giáo dục của gia đình đã in sâu hai chữ "tri túc" - "biết đủ", "năng nhặt chặt bị". Tham lam ưa nhanh lợi nhuận thì sản phẩm của mình sẽ bạo phát, bạo tàn.[/justify]

9 câu hỏi ngắn với Mệ:

1. Mệ ghét nhất điều gì? Ngại khó

2. Mệ ưa ăn món nào nhất? Tôm chua do mệ làm

3. Mệ thích nhất khoảng thời gian nào trong ngày? Khoảng 5 giờ sáng: Tỉnh táo để dàn xếp công việc cũ và mới, suy nghĩ lắng đọng nhất với khoảng lặng này.

4. Mệ thao tác một món ăn nhanh nhất mất mấy phút? Với 2 người ăn nhanh nhất là 5 phút: món súp thập cẩm

5. Món ăn nào phải thực hiện lâu nhất? Baba tiềm thuốc bắc: 48 giờ (2 ngày 2 đêm)

6. Bức ảnh nào Mệ cảm thấy đẹp nhất? Thần thái dương ở Bạch Mã, Mây đầu non ở Aroàng…

7. Cuốn sách nào Mệ viết cảm thấy hào hứng nhất? Chưa ra sách: chỉ viết tập san, website Tỉnh, dịch và tham luận ở Hà Nội, TP.HCM

8. Cây nào trong vườn Mệ thương nhất? Nhiều cây để thương vì mỗi cây có một kỷ niệm

9. Mệ mong ước điều gì nhất? Nhiều lắm! Mong ước dừng đam mê, nhường thư thới cho chồng. Hoàn thành các sách dạy nấu ăn đích thực đã tiếp thu để chuyển tải bằng viết và hình ảnh cho thế hệ sau.

Tịnh Gia Viên II là nơi dạy miễn phí các chuyên đề nâng cao nghệ thuật chăm sóc bệnh người già, trẻ em, dạy nấu ăn cho người già, người đau ăn theo mẫu ăn bệnh lý.

Công việc có thực sự tốt đẹp hay không là đều nhờ vào óc tổ chức khoa học. Tôi hoàn toàn tự tin.