Những loài rùa ‘quái dị’ của Việt Nam

Với cái đầu to một cách khó hiểu và cái đuôi dài lòng thòng, có lẽ đây là một trong những loài động vật… xấu xí nhất nhất tồn tại trên mảnh đất Việt Nam.

Loài động vật kỳ dị này có tên là rùa đầu to, pháp danh khoa học Platysternum megacephalum. Chúng phân bố tại các vùng núi miền Bắc, một phần miền Trung và Tây Nguyên của Việt Nam.

Đúng như tên gọi của mình, điểm nhận dạng đặc trưng của loài rùa này là ở cái đầu to quá khổ, bất cân xứng một cách khó hiểu với cái mai nhỏ và dẹt khiến chúng không thể rụt đầu vào mai như những người họ hàng. Những đặc điểm “không giống ai” khác của rùa đầu to là là cái mỏ khoằm như mỏ vẹt và cái đuôi dài lòng thòng như đuôi thằn lằn (dài bằng chiều dài thân).

Do môi trường sống thu hẹp cùng nạn săn bắt để bán sáng Trung Quốc làm thuốc, số lượng rùa đầu to ở Việt Nam đã suy giảm mạnh. Chúng đã được xếp hạng mức độ đe dọa ở bậc R (hiếm gặp ngoài tự nhiên) trong Sách Đỏ Việt Nam.

Dù ngày càng trở nên hiếm và các quy định của luật pháp cấm tuyệt đối việc săn bắt, mua bán trao đổi, nuôi giữ không giấy phép rùa đầu to nhưng nhiều người chơi rùa ở Việt Nam vẫn tìm mọi cách để được sở hữu loài rùa quý hiếm này từ chợ đen. Đôi khi chúng còn được rao bán trên mạng với giá lên đến 500.000 cho một con nặng chừng 1 lạng.

Do đòi hỏi những điều kiện sống đặc thù của vùng núi cao, rùa đầu to đặc biệt khó nuôi trong điều kiện nhân tạo. Bởi vậy mà những nỗ lực bảo tồn và nhân giống loài này tại Trung tâm cứu hộ rùa ở Vườn quốc gia Cúc Phương cũng gặp phải rất nhiều khó khăn. Còn trong bàn tay của những người nuôi rùa “chui” thì hiếm khi những chú rùa đầu to sống thọ được quá nửa năm.

Dưới đây là những hình ảnh ghi nhận về một số cá thể rùa đầu to do một người chơi rùa ở Hà Nội nuôi:

Rùa đầu to có ngoại hình không giống bất cứ người họ hàng nào của mình với cái đầu to đùng và cái đuôi dài lê thê.

Vì "to đầu" mà chúng không thể rụt đấu vào trong mai hoàn toàn như các loài rùa khác.

Cái "mỏ vẹt" sắc bén là vũ khí lợi hại của rùa đầu to.

Cặp mỏ có sức mạnh như gọng kìm này đớp vào ngón tay ai thì người đó có kêu trời cũng khó mà rút ra được.

Một cá thể rùa đầu to khi trưởng thành có thể đạt chiều dài mai khoảng 20cm.

Dù sở hữu thân hình cục mịch nhưng rùa đầu to di chuyển khá nhanh khi ở trên cạn.

Trong tự nhiên, môi trường ưa thích của chúng là ở ven suối, nơi nước trong, chảy chậm và có các tảng đá để ẩn nấp. Khi nuôi nhân tạo, chúng thường được cho vào bể có nước, đôi khi cho lên cạn để "vận động".

Ở dười nước, chúng là "sát thủ khát máu" có tốc độ nhanh kinh hồn với con môi ưa thích là cá, cua và các loài động vật không xương sống khác.

Tất cả các cá thể rùa được ghi hình ở đây đều đã lần lượt chết sau vài tháng. Trong điều kiện nuôi nhân tạo, hiếm có cá thể rùa đầu to nào sống được lâu.