Sự khác nhau giữa lời khuyên tốt và kém

[size=medium]Tham khảo
The Difference Between Good and Bad Advice
What separates the good advice from the bad.
Published on May 2, 2011 by Heidi Grant Halvorson, Ph.D. in The Science of Success

Phần lớn những lời khuyên là kinh khủng. Cho dù bạn nhận được nó từ 1 tác giả có cuốn sách bán chạy, sếp hoặc hàng xóm của bạn.  Và hầu hết lời khuyên đến từ những người có được thành công theo cách riêng của họ. Vì vậy nó thể hiện 1 nghịch lý ở đây - những người thành công dường như không thể nói rõ ràng làm thế nào họ trở nên rất thành công.

Và bạn không thể đổ lỗi cho họ, vì mỗi người chúng ta cảm thấy chúng ta hiểu được những nguyên nhân gây ra thành công và thất bại của chúng ta. Chúng ta kể những câu chuyện với bản thân, về bản thân dường như có lý. Vậy thì tại sao lại không kể câu chuyện đó với người khác, để họ cũng được hưởng lợi từ nó?

Để bắt đầu, rất nhiều trong số những câu chuyện chúng ta kể về bản thân là sai. Hàng thập kỷ nghiên cứu cho thấy khả năng khá kém của con người trong việc xác định chính xác những nguyên nhân của hành động của chúng ta và những lý do tại sao chúng ta thành công hoặc thất bại. Những người rất thành công có thể làm những việc đúng nhưng họ không nhất thiết phải giỏi trong việc biết được chính xác những gì họ đã làm đúng. 

Khi tôi viết cuốn sách "Succeed: How We Can Reach Our Goals", tôi đã suy nghĩ rất nhiều về điều gì làm nên 1 lời khuyên hữu ích. Gần đây, tôi đã ấn tượng khi đọc cuốn sách tuyệt vời của Guy Kawasaki "Enchantment" về sự khác biệt rõ ràng giữa lời khuyên hữu ích và lời khuyên vô ích. Nó nhắc tôi rằng lời khuyên tốt có 2 đặc tính dễ thấy. 

Enchantment là 1 cuốn sổ tay để thay đổi hoàn toàn. Đó là 1 cuốn sách hướng dẫn từng bước để trở thành kiểu người lôi cuốn, thu hút, và nó cũng cho phép bạn tạo dựng loại hình kinh doanh thú vị. Kawasaki không sợ đặt ra cho mình 1 mục tiêu đầy tham vọng đáng kinh ngạc - ông í sẽ không chỉ cho bạn cách làm việc hiệu quả hơn hoặc kiếm được nhiều tiền hơn. Mà ông sẽ cho bạn thấy làm thế nào để trở nên đặc biệt, khác thường. Theo quan điểm của sự can đảm, điều này giống như giảng dạy cho 1 lớp học nghệ thuật tại trường đại học địa phương của bạn, và hứa hẹn với các sinh viên rằng họ sẽ không chỉ học được cách vẽ 1 con bò giống như 1 con bò - họ sẽ học cách vẽ những con bò giống như Picasso. (Tôi không chắc liệu Picasso đã từng vẽ con bò chưa, nhưng bạn hiểu quan điểm của tôi đúng không.)

Guy Kawasaki thành công vì những lời khuyên của ông bao gồm 2 nguyên tắc: 

Lời khuyên tốt là đúng, xác thực.

Điều này nghe thật rõ ràng, nhưng rất nhiều lời khuyên bạn sẽ đọc được làm thế nào để làm được bất kỳ điều gì đơn giản là không đúng sự thật. Ví dụ, hoàn toàn không có bằng chứng nào cho thấy nếu bạn chỉ tưởng tượng mình có được tất cả những điều bạn muốn mà không phải nỗ lực, thì nó sẽ (bằng cách này hay cách khác) xảy đến 1 cách thần kỳ - và nhiều bằng chứng cho thấy lối suy nghĩ này thực sự phá hoại thành công của bạn. 

Lời khuyên của Kawasaki là xác thực vì ông ấy đủ thông minh để không đơn giản là dựa vào những kinh nghiệm của ông í. Ông lấy rất nhiều kinh nghiệm của vô số cá nhân và những doanh nghiệp, cùng với nghiên cứu khoa học liên quan, vào bài phân tích của ông về sự thu hút và những nguyên nhân gốc rễ của nó. Bằng 1 quan điểm khách quan hơn, Enchantment không chỉ trở thành 1 câu chuyện về lý do tại sao Kawasaki thành công mà còn làm thế nào mỗi người chúng ta cũng có thể thành công. 

Lời khuyên tốt là cụ thể - nó có các bước (thực hiện).

Đây là nguyên tắc mà những người cho lời khuyên hầu như luôn luôn phạm phải. Họ khuyên bạn "Hãy sống tích cực!", "Hãy hành động!" Tôi cần phải hành động? Nhưng tôi không biết hành động như thế nào. 

Tất cả chúng ta đều biết mình cần làm những việc đó để thành công - vấn đề là chúng ta không biết làm thế nào để thực hiện chúng. Chúng ta cần các bước đi. Chúng ta cần sự cụ thể. Chúng ta cần 1 ai đó nói với chúng ta phải bắt đầu từ đâu. Những lời khuyên nói chúng ta làm điều gì đó nhưng không nói với bạn làm thế nào để làm điều đó thì nó là lời khuyên hoàn toàn vô nghĩa. 

"Enchantment" không chỉ nói "hãy trở nên đáng yêu", mà nó giải thích rõ ràng làm sao để trở nên đáng yêu hơn bằng những hành động cụ thể - những việc cần làm nhiều hơn (ví dụ, tìm thấy những điểm chung), những gì cần làm ít lại…

Bài học ở đây là gì? Hãy cẩn thận khi đưa ra lời khuyên chỉ duy nhất dựa vào kinh nghiệm cá nhân của bạn và luôn luôn cụ thể về chính xác những điều cần làm khác đi - những hành động cụ thể mà 1 người nên hoặc không nên làm. Lời khuyên tồi khiến người nhận thất vọng, bối rối hoặc đi theo con đường sai lầm. Khi họ dường như không thể "Trở nên tích cực" và "Hãy hành động," họ có thể cảm thấy lỗi lầm đó nằm ở họ. 



Nguồn: PsychologyToday[/size]