Thời thế tạo... Roberto Di Matteo

[size=2]Năm trước bị West Brom sa thải, năm sau thành cứu tinh ở Chelsea giữa thời loạn lạc, số phận dường như đang mỉm cười với HLV người Italy.[/size]Ba trận cầm quân sau khi được đôn lên làm HLV tạm quyền, Di Matteo cùng Chelsea thắng cả ba. Từ đáy tuyệt vọng và tăm tối dưới thời Villas-Boas, Chelsea bỗng thấy chặng đường phía trước tươi sáng lạ thường. Hạ Birmingham ở trận đá lại vòng 5, Chelsea đoạt vé dự tứ kết Cup FA. Đánh bại đối thủ khó chơi Stoke City, cảnh cửa vào top 4 giải Ngoại hạng lại mở toang. Hôm qua, trong buổi tối kỳ diệu và đáng nhớ bậc nhất lịch sử CLB, Chelsea đè bẹp Napoli 4-1 và hiên ngang vào tứ kết Champions League, dù thua tới 1-3 từ lượt đi.

Thay tướng - đổi vận là hiệu ứng thường thấy ở các đội bóng cực chẳng đã phải thay ngựa giữa dòng. Nhưng ngay cả những CĐV Chelsea lạc quan nhất cũng chẳng dám mơ đội nhà lại hồi sinh với tốc độ thần kỳ đến vậy, sau khi Abramovich xuống tay sa thải Villas-Boas. Công lớn trong đà hồi sinh mạnh mẽ đó, như giới chuyên môn nhận định, thuộc về Di Matteo, người trước đó không được đánh giá cao.

Xuất phát điểm thấp, nhưng ngay trong lần đầu tiên nắm một đội bóng lớn, Di Matteo đã gây ấn tượng mạnh. Ảnh: Action Images.

Thời còn là cầu thủ, Di Matteo đá 6 năm cuối sự nghiệp cho Chelsea và được xem là một thần tượng ở sân Stamford Bridge. Nhưng trong vai trò HLV, trước khi trở lại Chelsea làm trợ lý cho Villas-Boas, ông chỉ mới kinh qua hai CLB - Milton Keynes Dons ở League One (tương đương hạng ba) và West Brom ở giải Ngoại hạng mùa trước. Tại West Brom, dù khởi đầu ấn tượng, Di Matteo chỉ trụ lại được tới tháng 2/2011 và bị sa thải khi đội bóng rớt xuống nhóm cầm đèn đỏ.

Bản CV trên rõ ràng quá khiêm tốn nếu đem áp vào chính sách và sở thích chọn những HLV có lý lịch hoành tráng mà Roman Abramovich áp đặt ở Stamford Brigde từ khi tỷ phú này mua lại Chelsea năm 2003. Nhưng ở tình cảnh hiện tại (các HLV danh tiếng đều ấm chỗ, Rafa Benitez bị các CĐV phản đối), những gì Di Matteo đang thể hiện cho thấy ông là vị thuyền trưởng "tạm quyền" tốt nhất để chèo lái con thuyền Chelsea khỏi bão giông khủng hoảng.

Di Matteo không làm cách mạng, thậm chí chẳng có bất kỳ thay đổi to tát nào. Những gì HLV 41 tuổi này thực hiện trong vai trò tạm quyền đến giờ chỉ đơn giản là trả đội bóng về lại trật tự cũ mà vị tiền nhiệm tìm mọi cách để phá bỏ. Di Matteo gửi trọn niềm tin vào Lampard, Drogba ở những trận cầu lớn. Ông cũng ít nhiều gặp may khi chào đón sự trở lại kịp thời của John Terry - trung vệ thủ quân vắng mặt suốt giai đoạn cuối triều đại Villas-Boas vì chấn thương.

Cả ba "cận vệ già" kể trên - hay nhóm "quyền lực đen" như một số người gọi - đều ghi bàn trong trận thắng Napoli. Nhưng đó vẫn chưa phải là điểm nhấn trong cách dùng người của Di Matteo.

Giữa hiệp phụ thứ nhất, thấy John Terry xuống sức, Di Matteo quyết đoán rút trung vệ này khỏi sân và đưa Bosingwa vào thay. Đó là quyết định mang tính biểu tượng, cho thấy khả năng quan sát đọc thế trận và trên hết, sự can đảm của Di Matteo. Các đời HLV trước đó của Chelsea, từ Mourinho đến Villas-Boas, chẳng ai dám tự ý rút Terry khỏi sân, trừ khi anh ra dấu xin ra nghỉ. Và thực tế chứng minh quyết định thay người này Di Matteo là đúng đắn. Di Matteo không hề là gã khờ và như ông tuyên bố khi nhận lời ngồi ghế nóng - làm việc không nể nang, đặt lợi ích của tập thể lên trên hết.

Di Matteo chứng tỏ nếu sử dụng hợp lý và biết cách khơi dậy khát khao cống hiến, số cựu binh như Drogba, dù không còn trên đỉnh cao, vẫn rất hữu dụng cho Chelsea. Ảnh: Action Images.

Napoli không mạnh về phòng ngự. Các ngôi sao tấn công Chelsea vì thế có điều kiện để tỏa sáng, nhất là khi họ cần san lấp cách biệt hai bàn từ trận thua ở lượt đi. Nhưng thực tế đó không làm lu mờ đi ấn tượng về những đổi thay mà Di Matteo mang lại cho Chelsea. Chelsea hôm qua chơi thứ bóng đá tốc độ, khoáng đạt và giàu đam mê, khác hẳn với hình ảnh rụt rè và có phần cầu toàn của chính họ trong phần lớn các trận dưới thời Villas-Boas. Đây mới là cơ sở để họ ghi tới bốn bàn thắng và như Di Matteo nói sau trận, đá đến kiệt sức về cuối.

Tỷ số 4-1 dễ làm những người không xem trận đấu hiểu nhầm rằng Chelsea đã gặp một đối thủ yếu, non kinh nghiệm ở Champions League. Nhưng sự thực không hề như vậy. Napoli chơi bóng như hệt như một ông lớn ở giải Ngoại hạng, thậm chí còn với tốc độ khủng khiếp hơn. Họ xử lý nhanh, tư duy nhanh, biến trận đấu trở nên hấp dẫn từ đầu cho đến cuối. Chỉ sau 18 phút, Napoli, dù đã dẫn 3-1 từ lượt đi, đã tạo ra tới bảy cơ hội ăn bàn, gần gấp bốn lần Chelsea (hai cơ hội). Ba trong số đó đi trúng đích, Chelsea chỉ có một.

Nếu ở vị thế của Napoli khi vào trận, các đội bóng Italy khác chắc chắn sẽ không chơi như thế, mà thay vào đó sẽ cố giữ bóng càng lâu càng tốt và rình rập thời cơ từ các đợt phản công. Milan là ví dụ điển hình và mới nhất khi họ áp dụng cách chơi này trong trận lượt về với Arsenal, khi đã thắng tới 4-0 từ lượt đi. Nhưng HLV của Napoli, Walter Mazzarri không làm như thế, mà áp dụng triệt để triết lý "tấn công là phương pháp phòng ngự hiệu quả nhất".

Bản thân Napoli cũng không hợp với cách chơi phòng ngự tiêu cực, dồn số đông lực lượng che chắn cho cầu môn nhà. Họ mạnh hơn khi lao lên phía trước, gây sức ép và từ đó, tìm kiếm cơ hội ghi bàn qua đôi chân của những Hamsik, Lavezzi, Cavani, Maggio. Tại Stamford Bridge hôm qua, Napoli đã chơi như thế và không giấu diếm hy vọng sẽ sớm có được ít nhất một bàn thắng để đẩy Chelsea vào thế chịu sức ép vì phải ghi được tối thiểu ba bàn.

Napoli không lường được Di Matteo đã giúp Chelsea lột xác và trở nên mạnh mẽ đến vậy. Ảnh: EPA.

Cách tiếp cận ấy hoàn toàn hợp lý, nhưng điều mà Napoli không ngờ, là Chelsea đã lột xác hoàn toàn so với trận lượt đi. CLB Italy không ngờ vài thay đổi nhỏ mà Di Matteo tiến hành với Chelsea, được ví như những gợn sóng lăn tăn, đã tạo nên những đợt sóng lớn nhận nhìm đối thủ.