Trong quá khứ, nghề mai mối đã rất thịnh hành, những "ông tơ bà nguyệt" mát tay đã se duyên cho rất nhiều cặp đôi.
Thời phong kiến, nam nữ không được tiếp xúc với nhau nhiều, thậm chí có những cặp đôi đến ngày cưới mới biết mặt nhau. Lễ giáo phong kiến chính là rào cản lớn cho những cặp đôi nam nữ tiếp xúc mà tìm hiểu lẫn nhau. Thời bấy giờ quan niệm "cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy" còn rất phổ biến. Chính vì thế, vai trò của những ông tơ bà nguyệt lúc bấy giờ rất quan trọng.
Khi các con đã đến tuổi dựng vợ gả chồng, các bậc cha mẹ, thường là nhà trai đến nhờ cậy những ông tơ bà nguyệt này tìm kiếm 1 đối tượng cho con của mình. Tiêu chí hàng đầu là gia đình thông gia phải môn đăng hộ đối. Nếu nhà trai đã ưng đám nào thì nhờ người mai mối đến nhà gái mở lời trước.
Trong lần đầu tiên đến mở lời với nhà gái, "ông tơ bà nguyệt" sẽ đi 1 mình, đến chỉ đánh tiếng rằng có đám nhà trai muốn kết thông gia. Khi đến nhà gái, người mai mối sẽ giới thiệu bối cảnh gia đình nhà trai và đối tượng muốn làm con rể họ. Người mai mối sẽ phải phát huy hết sở trường giao tiếp của mình để làm nổi bật lên những điểm tốt đẹp của nhà trai.
Nếu người mai mối mát tay thì gia đình cô gái sẽ chấp thuận đám cưới, người làm mai sẽ trở về bàn bạc kỹ càng với gia đình bên nhà trai, chọn ngày lành tháng tốt để sang nhà gái chính thức đặt vấn đề. Khi đi nhà trai mang theo trầu cau trước, nếu nhà gái có yêu cầu về sính lễ hay những yêu cầu khác thì sẽ thông qua người mai mối để giải quyết vấn đề. Người làm mai chỉ thực sự kết thúc vai trò của mình khi đám cưới diễn ra suôn sẻ và thành công.
Ngày nay, tư tưởng xã hội thay đổi, quan niệm "cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy" không còn, các đôi trai gái được tự do tìm hiểu, yêu đương và kết hôn. Những "ông tơ bà nguyệt thời hiện đại" không còn đóng vai trò quan trọng như trước. Tuy nhiên, mai moikhông biến mất hoàn toàn mà nó chuyển sang hình thức khác. Lúc này, những người mai mối thường là bạn bè và người thân của cả nam và nữ. Họ giới thiệu, để 2 bên làm quen, tìm hiểu lẫn nhau. Nếu cả 2 đều ưng và cảm thấy hoà hợp sẽ tiến đến tình yêu và hôn nhân.