Hôm qua, ông Ngô Sĩ Tồn, chủ nhiệm Văn phòng đối ngoại tỉnh Hải Nam kiêm viện trưởng Viện Nghiên cứu Hải Nam Trung Quốc, đã trả lời phỏng vấn báo Wall Street Journal và Hãng tin Reuters về “quy định mới” mà tỉnh Hải Nam sẽ áp dụng để kiểm soát biển Đông.
Ông Ngô Sĩ Tồn cho biết quy định này sẽ chỉ áp dụng từ ngày 1-1-2013 trong phạm vi 12 hải lý tính từ các đảo mà Trung Quốc tuyên bố là “đường cơ sở”.
Năm 1996, Trung Quốc chính thức công bố “đường cơ sở” cho đường bờ biển nước này và quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam (bị Trung Quốc chiếm đóng bất hợp pháp từ năm 1974). “Đối với các đảo (trên biển Đông) mà đường cơ sở lãnh hải chưa được công bố, vấn đề trên không tồn tại” - ông Ngô Sĩ Tồn cho biết.
"Nếu phía Trung Quốc sử dụng vũ lực, đó có thể bị xem là hành vi của bọn cướp biển và là hành vi gây chiến" Giáo sư Carl Thayer |
Ông Ngô Sĩ Tồn tiết lộ quy định bất hợp pháp này là “sáng kiến” của địa phương, nhưng đã được Bắc Kinh bật đèn xanh. “Bắc Kinh không đưa ra các quy định này. Các cơ quan pháp luật địa phương triển khai sáng kiến đó - ông Ngô Sĩ Tồn cho biết - Tuy nhiên, nhà chức trách địa phương phải báo cáo và xin ý kiến cấp trên có thẩm quyền”.
Trả lời phỏng vấn Tuổi Trẻ, giáo sư Carl Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Úc nhận định sự kiện chính quyền Hải Nam ra quy định kiểm soát biển Đông bất hợp pháp và việc tàu Trung Quốc gây đứt cáp tàu Bình Minh 02 cho thấy các chính quyền địa phương Trung Quốc đang tiếp tục áp đặt chính sách đối ngoại thay cho chính quyền trung ương ở Bắc Kinh. “Các chính quyền địa phương Trung Quốc đang thực hiện các hành vi khiêu khích, gây hấn nhắm vào Việt Nam và Philippines dưới lá cờ chủ nghĩa dân tộc cực đoan”.
Theo giáo sư Thayer, nếu chính quyền Hải Nam áp dụng quy định này ở các vùng tranh chấp trên biển Đông, nguy cơ đụng độ, thậm chí là xung đột vũ trang, sẽ nổ ra. “Nếu phía Trung Quốc sử dụng vũ lực, đó có thể bị xem là hành vi của bọn cướp biển và là hành vi gây chiến” - giáo sư Thayer nhấn mạnh.
“Việt Nam và Philippines đều tuyên bố sẽ đưa tàu tuần tra ra biển Đông để bảo vệ chủ quyền. Đó là một quyết định cẩn trọng và khôn ngoan - giáo sư Thayer bình luận - Đồng thời Hà Nội và Manila cũng cần vận động thêm cộng đồng quốc tế lên tiếng phản đối các hành động của Trung Quốc. Hiện Ấn Độ, Mỹ và Singapore đều đã lên tiếng chỉ trích Trung Quốc hoặc đòi Bắc Kinh giải thích rõ ràng. Đó là tín hiệu tốt”.
Trong khi đó, tiến sĩ Đinh Hoàng Thắng, thư ký chương trình “Minh triết làm chủ biển Đông” của Trung tâm Minh triết Việt, nhận định hàng loạt chuỗi sự kiện gần đây, từ hộ chiếu đường lưỡi bò, chính quyền Hải Nam ra quy định phi pháp đến vụ gây đứt cáp tàu Bình Minh 02… cho thấy chính sách khiêu khích ở biển Đông là quyết định từ cấp trung ương Trung Quốc, được cấp thẩm quyền cao nhất hoạch định và thực hiện.
SƠN HÀ - HƯƠNG GIANG
Ngư dân Việt Nam không chùn bước
Ngư dân, tàu thuyền xa bờ ở đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi) vào HTX sẽ nhận nhiều sự hỗ trợ để vươn khơi - Ảnh: V.HÙNG |
Đây là hành động quá đáng của Trung Quốc. Chuyến này tôi sẽ đi Hoàng Sa đánh bắt như thường lệ. Mọi thứ đã chuẩn bị sẵn, nhưng do nghe nói có bão xuất hiện trên biển Đông nên anh em chờ bão tan mới ra khơi, ra Hoàng Sa hành nghề vì đó là vùng biển của Tổ quốc.
* Bà Phạm Thị Huệ (vợ ngư dân Lê Tân, chủ tàu cá QNg 96372, xã An Hải, huyện đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi):
Chồng tôi báo về cho biết tàu cá của ông đang đánh bắt thuận lợi trên biển. Tàu của gia đình thường xuyên đánh bắt tại hai ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa. Tuy nhiên, hiện nay đánh bắt ở Hoàng Sa gặp khó khăn vì bị phía Trung Quốc luôn gây cản trở, rượt đuổi nên các ngư dân rất bức xúc.
Họ cấm nhưng tàu cá ngư dân chúng tôi vẫn bám biển ở Hoàng Sa, Trường Sa. Vợ chồng tôi mong muốn nhất là Nhà nước làm sao bảo vệ, đảm bảo cho ngư dân đánh bắt ở hai ngư trường này được thuận lợi. Lúc nào chồng ra khơi là tôi lo lắm, nhiều đêm ngủ không được vì lo bị bắt bớ, giam cầm, thu tàu…
* Ngư dân Lưu Đình Dũng, (chủ tàu cá QNg 90235, thôn Định Tân, xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi):
Ngư dân chúng tôi bất bình trước thông tin phía Trung Quốc tiếp tục đưa ra “những quy định kỳ quặc, phi lý”. Tàu cá của tôi thường xuyên đánh bắt tại ngư trường Trường Sa thì vẫn sẽ tiếp tục ra Trường Sa đánh bắt, chứ không vì những quy định vô lý kia mà không ra vùng biển nước mình hành nghề.
VÕ MINH - TRÀ GIANG
ĐỌC CÁI NÀY MÀ BỨC XÚC CHO DÂN TA. QUÁ HIỀN LÀNH